Φυσιολογικός Τοκετός


Φυσιολογικός Τοκετός είναι η διαδικασία εξόδου του εμβρύου μετά των υμένων και του πλακούντα αυτού διά του γεννητικού σωλήνα της μητέρας του. Επιτυγχάνεται με τις περιοδικές, ακούσιες, επώδυνες συστολές της μήτρας (ωδίνες), οι οποίες προκαλούν την διαστολή του τραχήλου της μήτρας και την ώθηση του εμβρύου προς την έξοδο του πυελογεννητικού σωλήνα.

Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΤΟΚΕΤΟΥ στην έγκυο γίνεται με τα εξής σημεία

1) Έναρξη διαστολικών ωδινών ( επώδυνες, περιοδικές συστολές ολόκληρης της μήτρας που συνεχίζονται για αρκετή ώρα και δεν σταματούν με την κατάκλιση και τη ξεκούραση της επιτόκου).

2) Εμφάνιση αιματηρής βλέννας (σημάδι της επιτόκου). Πρόκειται για μικρή κολπική αιμόρροια λόγω μικρορρήξεων αγγείων του τραχήλου στην αρχή της διαστολής του με σύγχρονη έξοδο βλεννώδους εκκρίματος από το αυλό του τραχήλου.

3) Ρήξη υμένων ( ρήξη του θυλακίου ¨σπάσιμο των νερών¨). Πρόκειται για την ρήξη του λεπτού ως μπαλόνι υμένα που περιβάλει το έμβρυο και το αμνιακό του υγρό. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτήν η επίτοκος θα αισθανθεί αυξημένη ποσότητα υγρών να εξέρχονται από τον κόλπο της συνεχώς. Πρέπει να διακρίνεται από την στιγμιαία ή κατά καιρούς διαπίστωση υγρών στο εσώρουχό της που μπορεί να οφείλονται σε απώλεια ούρων ή τραχηλικής βλέννας. Η έναρξη του τοκετού με αυτό το τρόπο επιβάλει την άμεση επικοινωνία με το μαιευτήρα και την εισαγωγή στο μαιευτήριο. Σημειώνεται όμως ότι όταν η ρήξη του θυλακίου δεν συνοδεύεται από ωδίνες (πρόωρη ρήξη θυλακίου), οδηγεί σε αργή εξέλιξη του τοκετού, ιδιαίτερα στις πρωτοτόκες αλλά απαιτεί νοσηλεία.

ΣΤΑΔΙΑ ΤΟΚΕΤΟΥ

1). Στάδιο διαστολής, συνοδεύεται από τις διασταλτικές ωδίνες ( επώδυνες συστολές της μήτρας, ρυθμικές με συχνότητα στην αρχή 2 - 3 στα 30 λεπτά και προς το τέλος 2 - 3 ανά δεκάλεπτο. Οι συστολές αυτές προκαλούν την διαστολή του τραχήλου της μήτρας και είναι γενικά επώδυνες. Σημειώνεται ότι η κάθε γυναίκα βιώνει διαφορετικά την αίσθηση του πόνου αυτού και η ένταση του εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες ιδιοσυγκρασίας τόσο σωής ματικούς όσο και ψυχολογικούς .Αντικειμενικά όμως ο πόνος απο τη διαστολή του τραχήλου καταγράφεται ως ένας από τους πιο σημαντικούς σωματικούς πόνους που μπορεί να βιώσει το ανθρώπινο σώμα και φυσικά είναι πάντα ευπρόσδεκτη από την επίτοκο η ανακούφιση αυτού. Η ανακούφιση του πόνου της επιτόκου βασίζεται τόσο στην επισκληρίδια παροχή αναλγητικών φαρμάκων όταν εκείνη το θελήσει συνήθως κατά το μέσο του πρώτου σταδίου του τοκετού. Η διάρκεια του σταδίου αυτού για τις πρωτοτόκες είναι κατά μέσο όρο 10 ώρες και για τις πολυτόκες 5-7 ώρες.

2) Στάδιο εξώθησης, αρχίζει από την στιγμή της τελείας διαστολής του τραχήλου της μήτρας, κατά την οποία ο τράχηλος έχει ανοίξει εντελώς και το κεφαλάκι του εμβρύου αρχίζει την κάθοδο δια του πυελογεννητικού σωλήνα. Συνοδεύεται από τις εξωθητικές ωδίνες που είναι μεγάλης διάρκειας, έντασης, προκαλούν μεγαλύτερο πόνο στην επίτοκο και εκδηλώνονται αντανακλαστικά με την πίεση του κεφαλιού του εμβρύου στο πυελικό έδαφος της επιτόκου. Η φάση αυτή του τοκετού προϋποθέτει τη συνεργασία της επιτόκου με τον μαιευτήρα. Η συνεργασία αυτή εξασφαλίζεται όταν η επίτοκος αισθάνεται ήρεμη, ασφαλής και ο μαιευτήρας αντιμετωπίζει σωστά τόσο τον σωματικό πόνο της επιτόκου (κατάλληλη αναισθητική αγωγή) όσο και το ψυχολογικό στρες και την ανασφάλεια που βιώνει η επίτοκος (ψυχολογική υποστήριξη και διαβεβαίωση για την καλή έκβαση του τοκετού). Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις η επίτοκος βοηθά πια ενεργητικά στην εξώθηση του μωρού της όταν συγχρόνως με την κάθε αυτόματα επερχόμενη εξωθητική ωδίνα παίρνει βαθιά εισπνοή κλείνει το στόμα και σπρώχνει προς τα κάτω χρησιμοποιώντας τόσο το διάφραγμα όσο και τους κοιλιακούς μύες της. Η περίοδος της εξώθησης διαρκεί για την πρωτοτόκο κατά μέσο όρο 1 ώρα , ενώ για την πολυτόκο 30 λεπτά της ώρας. Η έξοδος του κεφαλιού από την είσοδο του κόλπου πρέπει να γίνει αργά, υπό έλεγχο και με τον κατάλληλο χειρισμό από τον μαιευτήρα που δίνοντας τις κατάλληλες οδηγίες στην επίτοκο αποφεύγει τυχόν ανεξέλεγκτες ρήξεις του περινέου ή τις προλαβαίνει εκτελώντας περινεοτομία. Μόλις γεννηθεί το μωρό συγκρατείται από τον μαιευτήρα χαμηλά μέχρι να αποκοπεί ο ομφάλιος λώρος με σκοπό την μετάγγιση αίματος από τον πλακούντα προς αυτό . Αφού αποκοπεί ο λώρος το νεογνό παραδίδεται στην μαία ή την παιδίατρο που παρευρίσκεται στο τοκετό, γίνεται αναρρόφηση των εκκρίσεων του στόματος και του φάρυγγα αυτού, γρήγορη αλλά λεπτομερής αξιολόγηση της διαπλαστικής και λειτουργικής κατάστασης αυτού και αφού τυλιχθεί με ζεστά πανιά τοποθετείται στο στήθος της μητέρας του. Αν το νεογνό είναι σε καλή κατάσταση και δεν έχει ταλαιπωρηθεί ιδιαίτερα από τον τοκετό αμέσως μετά την πρώτη γνωριμία με την μητέρα του ξεκινά ο πρώτος θηλασμός επιτόπου, αυτό θα ηρεμήσει και θα γαληνέψει μητέρα και νεογνό από τον αγώνα του τοκετού που μόλις προηγήθηκε. Πρόκειται για μαγικές στιγμές ευτυχίας που δεν θα λησμονήσει ποτέ τόσο η μητέρα όσο και πατέρας αν έχει επιλέξει να παρευρίσκεται στην κορυφαία αυτή στιγμή κοντά της.

3) Στάδιο υστεροτοκίας είναι το χρονικό διάστημα που ακολουθεί την γέννηση του νεογνού μέχρι την έξοδο του πλακούντα αυτού. Συνοδεύεται από τις υστεραίες ωδίνες της μήτρας που προκαλούν ελάχιστο πόνο και βοηθούν στην αποκόλληση και έξοδο του πλακούντα από την μήτρα. Η διάρκεια αυτού του σταδίου είναι το πολύ 1 ώρα τόσο για την πρωτοτόκο όσο και για την πολυτόκο μητέρα.